O ile pomiar tętna dokonywany jest np. za pomocą nowoczesnych zegarków, o tyle pomiar ciśnienia tętniczego krwi należy przeprowadzić przy wykorzystaniu specjalnych aparatów. Podczas badania trzeba dostosować się do ogólnych wskazówek, aby uzyskać prawidłowe wyniki. Sprawdź, jak poprawnie mierzyć ciśnienie krwi.
Mierzenie ciśnienia krwi jest jednym z działań profilaktycznych, dzięki któremu można odpowiednio szybko wykryć ewentualne nieprawidłowości wskazujące na nadciśnienie tętnicze. Podobnie jak pomiar tętna, ciśnienie należy sprawdzać regularnie, aby móc natychmiast zareagować w razie niepokojących wyników.
Pomiar ciśnienia krwi – dlaczego jest ważne?
Dane Narodowego Funduszu Zdrowia wskazują, że nawet 10 mln dorosłych Polaków zmaga się z nadciśnieniem tętniczym. Problem ten dotyka przede wszystkim osoby wieku 55-74 lata, ale chorują także młodsi. Choroba nie daje wyraźnych objawów – szczególnie na początku, więc większość pacjentów dowiaduje się o swoim stanie podczas rutynowego badania.
Nadciśnienie uważane jest za „cichego zabójcę”, ponieważ przez długi czas może rozwijać się bez objawów, siejąc spustoszenie w organizmie. Tymczasem utrzymanie prawidłowych wartości ciśnienia tętniczego skutecznie zmniejsza ryzyko powikłań w układzie sercowo-naczyniowym (20%), a ponadto opóźnia progresję choroby nerek.
Ciśnienie tętnicze krwi – normy
Zgodnie z obowiązującym normami, ciśnienie tętnicze można sklasyfikować jako:
- optymalne – ciśnienie skurczowe poniżej 120 mm Hg, ciśnienie rozkurczowe poniżej 80 mm Hg;
- prawidłowe – ciśnienie skurczowe w granicach 120-129 mm Hg, ciśnienie rozkurczowe w granicach 80-84 mm Hg;
- wysokie prawidłowe – ciśnienie skurczowe w przedziale 130-139 mm Hg, ciśnienie rozkurczowe w przedziale 85-89 mm Hg.
W przypadku wartości przekraczających powyższe normy, można mówić już o nadciśnienie tętniczym.
Prawidłowy pomiar ciśnienia krwi – jak wykonać?
Pomiar ciśnienia krwi można przeprowadzić w warunkach domowych, za pomocą odpowiedniego aparatu. Ciśnieniomierz można zakupić w każdej aptece lub sklepie medycznym, dopasowując model do indywidualnych preferencji.
Aby uzyskać wiarygodne wyniki, ciśnienie tętnicze należy monitorować dwa razy dziennie – w tych samych porach. Zaleca się wykonać dwa pomiary – jeden po drugim, z zachowaniem kilkuminutowego odstępu czasowego. Uzyskane wyniki pacjent powinien zapisywać w dzienniczku samokontroli.
Pomiar ciśnienia tętniczego sprowadza się do zaledwie kilku kroków:
- usiądź w wygodnej pozycji, opierając stopy o podłoże, a przedramię – ułożone na wysokości serca – o powierzchnię stołu;
- załóż mankiet, dopasowując jego obwód do obwodu ramienia – pamiętaj, aby nie uciskać zbyt mocno ramienia;
- włącz urządzenie i wykonaj pomiar;
- odczytaj wynik pojawiający się na ekranie ciśnieniomierza – wraz z wartościami ciśnienia może pojawić się wyniki wskazujący na pomiar pulsu.
Uzyskane wyniki należy zapisać w dzienniczku samokontroli, porównując je do wartości optymalnych.
Pomiar ciśnienia krwi – o czym pamiętać?
Można wskazać wiele czynników, które zaburzają poprawność wyników – zwykle powodują wskazywanie wyższych wartości ciśnienia tętniczego. Należy zatem pamiętać o zachowaniu kilku zasad.
- Pomiar ciśnienia krwi należy wykonać po kilkunastominutowym odpoczynku.
- W trakcie pomiaru nie należy rozmawiać – w przeciwnym razie wartość ciśnienia może wzrosnąć nawet o 10-15 mm Hg.
- Mankiet należy założyć na nagie ramię – warto podwinąć rękaw lub pomiaru dokonywać w ubraniu z krótkim rękawem.
- Plecy należy oprzeć i rozluźnić ciało.
- Nogi powinny być luźne i delikatnie rozstawione, zaś stopy muszą opierać się o podłoże.
- Pomiaru ciśnienia nie należy wykonywać bezpośrednio po posiłku, ponieważ może to skutkować wzrostem wartości nawet o 10-15 mm Hg.
Osoby leczone farmakologicznie z powodu nadciśnienia tętniczego powinny dokonywać pomiarów przed przyjęciem leków.
Ciśnienie krwi nie jest prawidłowe – co dalej?
Jeśli pomiar ciśnienia krwi przeprowadzony w domu wskaże na wynik powyżej normy, nie ma powodu do niepokoju. Warto bowiem mieć świadomość, że pojedynczy pomiar nie jest podstawą do rozpoznania nadciśnienia tętniczego. Wówczas koniecznością jest stałe monitorowanie ciśnienia tętniczego. Jeżeli kolejne pomiary będą dawały podobne wyniki, trzeba będzie skonsultować się z lekarzem.
W przypadku szybkiego wychwycenia nadciśnienia tętniczego podejmuje się próby normalizacji wartości ciśnienia poprzez zmianę stylu życia. Niefarmakologiczne leczenie nadciśnienia tętniczego jest terapią pierwszego rzutu – nie tylko dla osób z nadciśnieniem tętniczym, ale również osób z prawidłowym wysokim ciśnieniem tętniczym.
https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/raport-nfz-nadcisnienie-tetnicze,7352.html
Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym — 2019 rok; Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego; Nadciśnienie Tętnicze w Praktyce 2019, tom 5, nr 1, strony: 1–86
https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58731,klasyfikacja-nadcisnienia-tetniczego
https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58717,kiedy-warto-zmierzyc-cisnienie-i-jak-interpretowac-wyniki
Zasady postępowania w nadciśnieniu tętniczym — 2019 rok; Wytyczne Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego; Nadciśnienie Tętnicze w Praktyce 2019, tom 5, nr 1, strony: 1–86
