Obniżona hemoglobina to oznaka niedokrwistości, czyli anemii. Jakie mogą być jej przyczyny? Czy spadek hemoglobiny jest powodem do niepokoju?
Hemoglobina jest białkiem znajdującym się w erytrocytach, czyli krwinkach czerwonych, których rolą jest transport tlenu z płuc do tkanek ciała oraz dwutlenku węgla z tkanek do płuc. Obniżona hemoglobina to objaw niedokrwistości, która może mieć różne podłoża. Poznajmy te występujące najczęściej.
Poziom hemoglobiny – jakie są normy?
Poziom hemoglobiny oznaczany jest przy badaniu morfologii krwi jako liczba gramów tego białka na 1 decylitr krwi obwodowej. Prawidłowy poziom hemoglobiny kształtuje się następująco:
- dorosłe kobiety – 12–16 g/dl,
- dorośli mężczyźni – 14–18 g/dl [1],
- kobiety w ciąży – 11–13,5 g/dl.
Spadek o 2 lub więcej gramów hemoglobiny poniżej normy oznacza niedokrwistość.
Spadek hemoglobiny – przyczyny
Obniżony poziom hemoglobiny może być efektem:
- utraty krwi na skutek krwotoku wewnętrznego lub zewnętrznego,
- niedoboru żelaza,
- niedoboru witaminy B12,
- niedoboru kwasu foliowego,
- chorób przewlekłych (bakteryjnych, grzybiczych, nowotworowych),
- hemolizy (niedokrwistości hemolityczne spowodowane przedwczesnym rozpadem erytrocytów; choroba może być wrodzona lub nabyta, np. na skutek promieniowania jonizującego, zatrucia metalami ciężkimi, stosowania niektórych leków, dostania się do krwiobiegu jadu niektórych węży, pająków, owadów i in.).
Najczęstszą przyczyną spadku hemoglobiny jest niedobór żelaza (stanowi on 80% wszystkich przypadków niedokrwistości). Dochodzi do niego zazwyczaj na skutek takich czynników jak:
- utrata krwi,
- niewłaściwa dieta, uboga w pokarm zawierający żelazo lub bogata w składniki blokujące jego wchłanianie,
- niedostateczna podaż żelaza przy zwiększonym zapotrzebowaniu (zwiększone zapotrzebowanie na ten pierwiastek mają kobiety w ciąży i karmiące piersią oraz młodzież w okresie dojrzewania),
- upośledzone wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego [3].
Niski poziom hemoglobiny – objawy
Przy obniżonym poziomie hemoglobiny obserwuje się następujące objawy:
- długotrwałe osłabienie,
- szybkie męczenie się,
- ból i zawroty głowy,
- osłabienie koncentracji,
- bladość skóry i błon śluzowych (poza postacią hemolityczną niedokrwistości, kiedy to ulegają one zażółceniu),
- przyspieszenie czynności serca, a w ciężkiej postaci niedokrwistości – tachykardia, duszność,
- omdlenia,
- zaburzenia miesiączkowania u kobiet.
Ponadto osoby cierpiące na niedobór żelaza mogą skarżyć się na suchość skóry, bolesne pękanie kącików ust, ból, pieczenie i wygładzenie powierzchni języka, kruchość i łamliwość włosów i paznokci czy spaczone łaknienie (glina, kreda, krochmal) [2].
W przypadku niedokrwistości powstałej na skutek niedoboru żelaza, kwasu foliowego lub witaminy B12 stosuje się suplementację doustną brakujących substancji. W przypadku nietolerancji pacjenta na doustne preparaty żelaza lekarz może zalecić preparaty podawane dożylnie. Terapia pozostałych przyczyn spadku hemoglobiny zależy od rodzaju schorzenia, któremu towarzyszy niedokrwistość, i jest ustalana przez lekarza odpowiedniej specjalności.
Więcej na temat chorób krwi przeczytasz na adamed.expert.
Bibliografia:
[1] Herman P., „Morfologia krwi”, https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/99884,morfologia-krwi, data dostępu: 20.04.2018
[2] „Niedokrwistość z niedoboru żelaza”, https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.15.1.2., data dostępu: 20.04.2018
[3] „Niedokrwistości”, https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.15.1, data dostępu” 20.04.2018
